پرسش :

شبهه: بر اساس نظارت استصوابی شورای نگهبان، حق ابطال انتخابات را در برخی از حوزه ها برای خود قائل است. معنای این سخن این است که شورای نگهبان خود را ناظر بر رأی مردم هم می داند؛ یعنی نه تنها نسبت به عملکرد وزارت کشور و مجریان نظارت استصوابی دارد، نسبت به رأی و انتخاب مردم هم نظارت استصوابی دارد و حال آن که در قانون چنین چیزی نیامده است و عقلا پذیرفتنی نیست.


پاسخ :
اولا: اگر معنای ابطال انتخابات این است آیا وزارت کشور و هر مقام دیگری حق ابطال انتخابات را فی الجمله دارد یا نه؟ اگر دارد معنایش طبق منطق بالا، نظارت بر آرای مردم است که پذیرفتنی نیست و اگر ندارد معنایش این است که اگر در شهری انتخابات با هزاران تقلب و تخلف و دغل بازی صورت گیرد، هیچ کس حق ابطال آن را ندارد و باید به رسمیت شناخته شود!!
 
ثانیا: معنای ابطال انتخابات در برخی حوزه ها معنایش نظارت بر آرای مردم نیست، بلکه نظارت بر عملکرد مجریان انتخابات است. ابطال انتخابات به این معنا است که مجریان و متصدیان انتخابات در حوزه خاص یا سهوا و یا عمدا نتوانستند انتخابات سالم و بی تخلف را برگزار نمایند. به تعبیر دیگر نتوانستند نسبت به آرای مردم و صندوق انتخابات امانتداری و حفاظت کنند.
 
بنابراین حق ابطال انتخابات برای شورای نگهبان، ناشی از حق نظارت بر عملکرد مجریان انتخابات است.

منبع: نظارت استصوابی، دکتر عباس نیکزاد، دفتر نشر معارف، چاپ اول، قم، 1393 ش.